Katedra Agroekologii i Produkcji Roślinnej

Historia jednostek tworzących dzisiejszą Katedrę Agroekologii i Produkcji Roślinnej

Historia Katedry sięga początków Studium Rolniczego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wśród kilku najstarszych katedr, utworzonych w roku akademickim 1890/91, figurowała Katedra Rolnictwa. Jej kierownictwo w 1892 r. objął prof. Franciszek Czarnomski, a w 1898 r. prof. Stefan Jentys. W 1902 r. powołano II Katedrę Uprawy pod kierownictwem prof. Kazimierza Rogoyskiego. Po jego ustąpieniu w 1922 r. kierownictwo przejął prof. Jan Włodek. Z chwilą przekształcenia w 1923 r. Studium Rolniczego w Wydział Rolniczy UJ, powołano 11 katedr, a wśród nich Katedrę Uprawy Roli i Roślin. Następcami prof. Włodka byli kolejno: prof. Kazimierz Miczyński (1945-1946), dr Anatol Listowski (1947-1950), dr Jan Kiełpiński (1950-1952).

W listopadzie 1951 roku z Katedry Uprawy Roli i Roślin wyodrębnione zostały trzy Katedry:

• Szczegółowej Uprawy Roślin - w 1952 roku kierownictwo Katedry objął prof. Roman Borkowski (1952-1960). Po Jego śmierci Katedrą kierowali kolejno: prof. Tadeusz Ruebenbauer (1960), prof. Julian Sawicki (1960-1971).
• Ogólnej Uprawy Roli i Roślin – w 1952 r. kierownikiem Katedry został doc. dr Jan Sołtys. Po śmierci doc. Jana Sołtys a jego następcą został doc. dr hab. Józef Reichert.
• Uprawy Łąk i Pastwisk - od 1952 roku kierownikiem był dr Jan Kiełpiński.

W 1953 roku powstała Wyższa Szkoła Rolnicza, utworzona w oparciu o Wydział Rolny Uniwersytetu Jagiellońskiego. W strukturze WSR jednostki katedralne utrzymywały się do 1970 roku.

Wówczas to, w wyniku zmian organizacyjnych Uczelni powołano Instytut Uprawy Roli i Roślin, którego dyrektorem został prof. dr hab. Jan Filipek a katedry zmieniono na zespoły:

• Zespół Ogólnej Uprawy Roli i Roślin nadal był kierowany przez docenta Józefa Reicherta aż do roku 1981,
• Zespół Szczegółowej Uprawy Roślin był kierowany przez prof. dr hab. Edwarda Ziółka,
• Zespół Łąkarstwa był kierowany przez prof. dr hab. Jana Filipka.

W 1982 roku powołano Akademię Rolniczą i nastąpił podział Instytutu z równoczesną reaktywacją Katedr. Powstaje Zakład Ogólnej Uprawy Roli i Roślin kierowany przez doc. dr hab. Ewę Stupnicką-Rodzynkiewicz, a w 1991 roku Zakład zostaje przemianowany na Katedrę Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, którą do 2004 roku kierowała prof. dr hab. Ewa Stupnicka-Rodzynkiewicz. W latach 2004-2009 kierownikiem Katedry był prof. dr hab. inż. Teofil Łabza, a od września 2009 roku Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin zmieniła nazwę na Katedrą Agrotechniki i Ekologii Rolniczej. Nowym kierownikiem został dr hab. inż. Andrzej Lepiarczyk, prof. UR

W 1982 nastąpiła także reaktywacja Katedry Uprawy Łąk i Pastwisk pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Jana Filipka do roku 1992. W latach 1993-1996 Katedrą kierował prof. dr hab. Edward Firek, a jego następcą został prof. dr hab. Mirosław Kasperczyk. W 1998 roku Katedra Uprawy Łąk i Pastwisk zmieniła nazwę na Katedra Łąkarstwa.

Katedrą Szczegółowej Uprawy Roślin w latach 1982 -1992 kierował prof. dr hab. Edward Ziółek. W 1993 r. Katedra została przemianowana na Zakład Szczegółowej Uprawy Roślin. Kierownikami Zakładu byli kolejno dr hab. Aleksander Szmigiel (1993-1994), dr hab. Tadeusz Zając (1995-1999). W 1999 r. kierownictwo Katedry Szczegółowej Uprawy Roślin objął ponownie prof. dr hab. A. Szmigiel, pełniąc funkcję nieprzerwanie do 2011 roku.

W takiej strukturze jednostki funkcjonowały do ponownej reorganizacji Uczelni i utworzenia Uniwersytetu Rolniczego. W dniu 1 września 2011 r. na mocy Zarządzenia Nr 12/2011 Rektora Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie wprowadzono zmiany w Regulaminie Organizacyjnym Uczelni dotyczące wykazu jednostek naukowo-dydaktycznych.

Zgodnie z tym ZR, w dniu 1 września 2011 r. na Wydziale Rolniczo-Ekonomicznym, powołano Instytut Produkcji Roślinnej, dyrektorem został mianowany prof. dr hab. Aleksander Szmigiel,: a w jego strukturze wyodrębniono:

• Zakład Szczegółowej Uprawy Roślin (kierownik: prof. dr hab. A. Szmigiel)
• Zakład Łąkarstwa (kierownik: prof. dr hab. Mirosław Kasperczyk). Od września 2014 roku na kierownika ZSzUR został powołany prof. dr hab. Bogdan Kulig, pełniący również funkcję Dyrektora Instytutu Produkcji Roślinnej, a kierownikiem ZŁ został mianowany dr hab. Wojciech Szewczyk.

Katedra Agrotechniki i Ekologii Rolniczej pozostała nadal w strukturze UR jako samodzielna jednostka, kierowana przez prof. dr hab. Andrzeja Lepiarczyka.

W dniu 1 września 2019 roku z połączenia Instytutu Produkcji Roślinnej oraz Katedry Agrotechniki i Ekologii Rolniczej powstała Katedra Agroekologii i Produkcji Roślinnej, której kierownikiem jest prof. dr hab. Andrzej Lepiarczyk.

---

Zakres działania  Katedry Agroekologii i Produkcji Roślinnej

w obszarze badań naukowych:

• prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, samodzielnie bądź przy współpracy z innymi jednostkami Uniwersytetu lub innymi jednostkami badawczymi, obejmujących konwencjonalny, integrowany i  ekologiczny system gospodarowania, a w szczególności:

• doskonalenie technologii uprawy roślin rolniczych i użytkowania UZ,
• dobór odmian i gatunków do uprawy jako przystosowanie do zmian klimatycznych  i wymagań jakościowych konsumentów,
• określenia ekonomicznych, produkcyjnych i środowiskowych efektów różnych rozwiązań  agrotechnicznych,
• określenie wpływu technologii uprawy na jakość surowców i bezpieczeństwo żywności,
• wybrane elementy rolnictwa precyzyjnego,
• modelowanie w produkcji roślinnej
• współprace z sąsiadującymi SDOO COBORU: Węgrzce, Głubczyce, Pawłowice, Słupia Jędrzejowska  oraz współprowadzenie doświadczeń PDOiR w woj. małopolskim, współpraca z WIORiN w Krakowie
• usługi badawcze dla firm nasiennych i agrochemicznych.

• przystosowanie wyników prowadzonych badań naukowych i prac rozwojowych do stosowania w praktyce poprzez:

• przygotowanie instrukcji wdrożeniowych i upowszechnieniowych,
• prace popularno- naukowe,
• podręczniki,
• udział pracowników w szkoleniach realizowanych przez inne instytucje,
• zalecenia i ekspertyzy, opiniowanie dokumentów rządowych i innych.
• Udział pracowników w gremiach decyzyjnych na szczeblu regionalnym (dr hab. Marak Kołodziejczyk, prof. UR i dr hab. Andrzej Oleksy, prof. UR – członkowie Wojewódzkiego Zespołu PDO) i krajowym (prof. dr hab. Bogdan Kulig – członek Krajowego zespołu PDO).

w obszarze dydaktyki:

Prowadzenie zajęć na studiach:

• I stopnia (kierunki: Rolnictwo, Ochrona Środowiska, Biogospodarka,  Zarządzanie, Ekonomia, Zootechnika );
• II stopnia (kierunki: Rolnictwo, Ochrona Środowiska, Jakość i bezpieczeństwo środowiska );

Studia Podyplomowe (Rolnictwo dla absolwentów kierunków nierolniczych, Uprawa i wykorzystanie roślin zielarskich i alternatywnych, Rolnictwo ekologiczne, produkty tradycyjne i regionalne – produkcja i certyfikacja)

• Szkolenia zewnętrzne – ODR, WIORIN, ARiMR, firmy nawozowe, nasienne, i inne.

• Wykłady zamawiane i inne.

w obszarze rozwoju naukowego:

• zabezpieczenie odpowiednich warunków do badań umożliwiających rozwój naukowy pracowników, w tym współpraca z instytucjami zagranicznymi;
• dbanie o wysoki poziom publikowanych prac;
• systematyczne zwiększenie liczby prac kierowanych do najlepszych czasopism (IF); 
• organizowanie seminariów zakładowych/instytutowych/ wydziałowych w celu prezentacji prowadzonych badań i kontroli postępów naukowych młodych pracowników/doktorantów.

OFERTA

Katedra Agroekologii i Produkcji Roślinnej realizuje na zlecenia we własnych Stacjach Doświadczalnych (Mydlniki, Prusy k/Kocmyrzowa) doświadczenia polowe (płodozmianowe, nawozowe, odmianowe i inne) – wartość eksperymentu wg uzgodnienia. M.in. prowadzone są doświadczenia w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego we współpracy z COBORU, szczególnie SDOO w Węgrzcach – ziemniaki, pszenica jara, soja, łubin wąskolistny.

Ponadto Katedra:

• prowadzi sprzedaż płodów rolnych w atrakcyjnych cenach (ziemniaki, ziarno zbóż i nasiona roślin strączkowych) - Stacja Doświadczalna w Prusach
• świadczy usługi doradcze (po uzgodnieniu z pracownikiem – specjalistą w określonym obszarze)  w zakresie: ekologicznej, integrowanej i konwencjonalnej uprawy roślin rolniczych oraz nasiennictwa wybranych gatunków roślin

Analizy chemiczne:

• oznaczanie zawartości białka ogólnego w surowcach roślinnych,
• analizy pełnego składu chemicznego ziarna metodą NIRS (białko, tłuszcz, bezazotowe wyciągowe, włókno surowe, popiół, wilgotność)
• analizy chromatograficzne

Analizy biologiczne:

• oznaczanie powierzchni asymilacyjnej liści i łanu
• określenie indeksu zieleni łanu roślin uprawnych
• oznaczenie indeksu zieloności liści (SPAD)
• fluorescencji chlorofilu a
• wymiany gazowej – asymilacji CO2 i przewodności szparkowej,
• stężenia gazów cieplarnianych na użytkach rolnych.

 

Stacje doświadczalne

Stacja Doświadczalna w Mydlnikach-Krakowie

Adres: ul. Balicka 253, 30-149 Kraków

W Stacji prowadzone są wieloletnie doświadczenia płodozmianowe. Stacja posiada laboratorium polowe oraz zaplecze garażowe i park maszynowy, m.in. kombajn poletkowy (Seedmaster firmy Wintersteiger), 2 ciągniki, siewnik precyzyjny (firmy Hege), głębosz jednoskibowy, kultywator podorywkowy, opryskiwacze (w tym 1 precyzyjny z regulacją parametrów oprysku) oraz zestaw narzędzi do uprawy, pielęgnacji i zbioru roślin.

 

Górska Stacja Doświadczalna w Czyrnej Niżnej k. Krynicy

Adres: Czyrna Niżna 30, 33-380 Krynica Zdrój, pow. Nowy Sącz

Stację założono w 1981 r. w zachodniej części Beskidu Niskiego, w odległości ok. 8 km od Krynicy. Pole doświadczalne jest o nachyleniu od 11,6 do 16,6%, pomiędzy warstwicami 530-570 m n.p.m. Na terenie Stacji znajdują się pomieszczenia socjalne, laboratorium polowe oraz garaże na maszyny i narzędzia. Stacja dysponuje ciągnikiem, narzędziami przystosowanymi do uprawy roli w terenach górskich oraz przyrządami do badań erozyjnych. Realizowana obecnie tematyka badawcza obejmuje plonowanie mieszanek zbożowych i zbożowo-strączkowych uprawianych w ogniwie płodozmianowym w zależności od położenia na stoku oraz systemu rolniczego.

 

Stacja Doświadczalna w Prusach

Adres: Kocmyrzów, ul. Uniwersytecka 7, 32-010 Kocmyrzów

Katedra posiada wydzieloną Stację Doświadczalną z polem o powierzchni 12,6 ha do prowadzenia doświadczeń ścisłych oraz odpowiednią infrastrukturą badawczą (pomieszczenia, ciągniki, kombajny poletkowe, urządzenia i maszyny rolnicze). Corocznie prowadzone są doświadczenia obejmujące doskonalenie technologii uprawy roślin rolniczych i ocenę odmian (m.in. w ramach PDOiR).

 

Stacja Doświadczalna w Czarnym Potoku

Adres: Czarny Potok 71, 33-380 Krynica

Na terenie Stacji Doświadczalnej znajduje się stacja meteorologiczna, laboratorium polowe, sprzęt i narzędzia do obsługi doświadczeń polowych oraz wykonywania podstawowych zabiegów pratotechnicznych. W Stacji Doświadczalnej na wyznaczonych stałych powierzchniach doświadczalnych ocenia się wzrost i rozwój traw, plonowanie, a także prowadzi się badania fitosocjologiczne oraz fitochemiczne. W Stacji odbywają się ćwiczenia terenowe, praktyki zawodowe i dyplomowe oraz realizowane są projekty badawcze: EKOPIÓRO „Opracowanie innowacyjnych włóknin ochronnych z dodatkiem piór” i Program Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja, „Wspólne działania na rzecz przywrócenia i utrzymania różnorodności biologicznej karpackich ekosystemów górskich”. 

---

Współpraca z otoczeniem

Inne programy naukowe

---

Lista publikacji

---

KONTAKT