HISTORIA

Katedra Fizjologii Roślin powołana została na Wydziale Rolniczym UJ w r. 1951, jednakże wykłady z tej dyscypliny dla studentów rolnictwa oraz prace naukowe prowadzone były już znacznie wcześniej przez prof. Emila Godlewskiego, światowej sławy fizjologa roślin, obecnego patrona gmachu głównego naszego Uniwersytetu. Prof. Godlewski od 1891 roku kierował Katedrą Chemii Rolniczej Studium Rolniczego UJ. W r. 1920 wykłady te przejmuje jego następca, prof. Władysław Vorbrodt. Spośród przedwojennych profesorów UJ zajmujących się problematyką fizjologii roślin warto wymienić też prof. Stefana Jentysa z Katedry Chemii Rolnej oraz prof. Stefana Roupperta z Katedry Botaniki. W tej ostatniej Katedrze pracował również pierwszy powojenny wykładowca fizjologii roślin na Wydziale Rolniczym - profesor Franciszek Górski. W roku 1951 kierownikiem nowo powołanej Katedry Fizjologii Roślin oraz wykładowcą został Adam Markowski. W 1956 roku prof. Górskiemu powierzono organizację i kierownictwo Zakładu Fizjologii Roślin PAN, a prof. Markowski objął w nim kierownictwo jednej z pracowni. Od tego czasu momentu trwa i jest umacniana ścisła współpraca Katedry z Zakładem (obecnie Instytutem) Fizjologii Roślin PAN, zarówno na polu naukowym jak i organizacyjnym związanym z budową, użytkowaniem i modernizacją krakowskiego Fitotronu. W roku 1993 po przejściu na emeryturę prof. Markowskiego kierownikiem Katedry został prof. dr hab. Władysław Filek, który pełnił tę funkcję do września 2009 roku.

Siedzibą Katedry do roku 1972 był budynek Collegium Godlewskiego przy al. Mickiewicza 21. W tymże roku w Chełmie, na ówczesnych obrzeżach Krakowa, wybudowano fitotron - nową bazę badawczo-doświadczalną Katedry. Był to unikalny w skali naszego kraju zespół nowoczesnych laboratoriów oraz pomieszczeń wegetacyjnych dla roślin umożliwiający pełną kontrolę warunków wegetacji. Jednakże zajęcia dydaktyczne aż do roku 1998 prowadzone były w starej siedzibie Katedry. Dopiero modernizacja Fitotronu umożliwiła oddanie do użytku nowoczesnej, klimatyzowanej sali ćwiczeń wraz z zapleczem. Prace naukowe Katedry skoncentrowane były przez wiele lat wokół: fizjologicznego mechanizmu indukcji kwitnienia roślin ozimych i jarych, oraz fizjologicznych podstaw odporności roślin uprawnych na niskie temperatury oraz ekologiczno-fizjologicznych uwarunkowań produktywności roślin uprawnych. Wraz z wejściem w XXI wiek zmieniają się narzędzia i tematy badawcze. Katedra z roku na rok realizuje coraz więcej projektów badawczych finansowanych ze środków krajowych i zagranicznych, w tym projekt SAGES w ramach 5 programu ramowego UE, czy, ostatnio, dwa projekty badawcze w ramach POIG. Katedra współpracuje z licznymi krajowymi i zagranicznymi jednostkami badawczymi, czego efektem są liczne zespołowe publikacje lokowane w czasopismach o bardzo wysokich notowaniach. Tematyka badawcza Katedry w coraz większym stopniu wykraczać daleko poza klasyczną fizjologię roślin obejmując wchodząc w szeroko rozumianą biologię eksperymentalną i biotechnologię roślin. Badania prowadzone w światowej klasy laboratoriach obejmują między innymi biochemię roślin, ekspresję genów i mechanizmy jej regulacji oraz genomikę funkcjonalną roślin uprawnych. W ślad za rozszerzeniem działalności badawczej idzie rozszerzenie spektrum realizowanych zajęć dydaktycznych.

 

KIERUNKI BADAŃ

Odporność roślin na abiotyczne (susza, niska temperatura) i biotyczne (patogeny grzybowe) niekorzystne czynniki środowiska (percepcja sygnałów środowiskowych, ekspresja genów, genomika odporności, biochemiczne i ekofizjologiczne mechanizmy reakcji, metody selekcji z wykorzystaniem markerów molekularnych i fizjologicznych, narzędzia biotechnologiczne służące podwyższaniu odporności). Wpływ systemu antyoksydacyjnego roślin na jakość produktów pochodzenia roślinnego i możliwość wykorzystania roślin w fitoremediacji. Wpływ stresów środowiskowych na jakość ziół.

Określenie czynników decydujących o zimowaniu pszenicy ozimej i pszenżyta ozimego w warunkach polskich (zadanie 11)... [więcej]

 

OFERTA

Analizy chemiczne i biochemiczne materiałów roślinnych i produktów żywnościowych (cukry rozpuszczalne, skrobia, białko ogólne, związki fenolowe, zawartość ogólna i specyficzna antyoksydantów, aktywność enzymów antyoksydacyjnych i innych odpowiednio dobranymi metodami).

Analizy molekularne (identyfikacja i ilościowe oznaczanie obecności genów metodą PCR czasu rzeczywistego – np. identyfikacja transgenów, analizy ekspresji genów na poziomie transkryptu metodą PCR czasu rzeczywistego; identyfikacja obecności specyficznych białek).

Analizy biologiczne (selekcja materiałów roślinnych pod kątem odporności na biotyczne (patogeny grzybowe) i abiotyczne (mróz, chłód, susza i inne) czynniki środowiska z pomocą odpowiednio dobranych technik w tym pomiarów fluorescencji chlorofilu. Określanie kondycji roślin w warunkach polowych techniką pomiarów fluorescencji chlorofilu.

Wykonywanie analiz i pomiarów ekofizjologicznych: wymiana gazowa roślin i gleby, analiza potencjału wody w roślinach i glebie, pomiary zmian stężenia tlenu.

Katedra posiada fitotron umożliwiający kontrolę warunków wegetacji roślin. Istnieje więc możliwość udostępniania pomieszczeń wegetacyjnych dla roślin o ściśle kontrolowanych warunkach środowiska (temperatura, światło, wilgotność powietrza). Pracownicy Katedry prowadzą również doradztwo w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji pomieszczeń wegetacyjnych dla roślin.

Prowadzenie roślinnych kultur in vitro.

Istnieje możliwość wykonywania ekspertyz jak i prowadzenia szkoleń i kursów w zakresie wymienionych powyżej zagadnień.

 

 

---

Lista publikacji

---

 

KONTAKT